Nowy Wymiar: lipca 2012

Duch Święty jest dla mnie Osobową Miłością, Źródłem Życia.

Kto szuka w Bogu żeńskiego pierwiastka, znajdzie go właśnie w Duchu Świętym.

Duch Święty zapewnia wszechobecność Boga, on przenika wszystko co jest stworzone, by podtrzymywać w stworzeniu życie, a w stworzeniu nieożywionym integralność istnienia. Źródło Życia jest Osobową Miłością emanującą na wszystko stworzenie, nadającą mu sens istnienia, nadającą stworzonemu człowiekowi radość świadomości Dziecka Bożego. Można powiedzieć, że Duch Święty jest Boską Matką, która w miłości nosi swe dziecię, a gdy je porodzi daje mu ciało z ciała swego. Dlatego Duch Święty jest Tym, z którego poczęła Maryja Syna Bożego. Bo to Matka, z woli Ojca poczyna Syna.

Stworzenie ma początek, i zanim powstało, Duch Święty unosił się ponad wodami w przestrzeni wypełnionej chaosem. Duch Święty nie był sam, lecz trwał nieskończenie długo w miłosnej relacji z Bogiem Ojcem i z Synem Bożym, zrodzonym a nie stworzonym, współistotnym Ojcu. Tą współistotność zapewnia Duch Święty, który przechowuje Tajemnicę Miłości Ojca i Syna.

To z tej niezwykłej odwiecznej relacji miłosnej trzech Osób Boskich emanowała Miłość, która uporządkowała chaos bezistnienia, dając początek Stworzeniu i ciągle podtrzymując w Boskiej Miłości jego istnienie, życie i ciągłą transformację w kierunku świadomości bycia Dziećmi Bożymi...

Rozwijanie świadomości żeńskiego aspektu Boga z trudnością postępuje w tradycyjnym Kościele Katolickim i napotyka tu na duży sprzeciw mentalny. Bóg JAHWE jest zazwyczaj rozumiany jako Bóg - Ojciec - uosobienie męskości. A jednak .... przeczytajcie ...

Grzegorz M. Bartosik OFMConv
UKSW – Warszawa

Macierzyństwo duchowe Maryi w macierzyństwie Ducha Świętego

Wszystko, co Maryja ma w sobie wielkiego, pięknego i świętego,
wszystko, co Ona czyni jako Matka Chrystusa i Kościoła,
nie jest niczym innym, jak uczestnictwem w przyczynowości głównej Ducha Świętego,
którego jest najpokorniejszym i najwierniejszym Narzędziem.

Bp Luigi M. Carli

Pan Bóg ze swej natury jest Bytem aseksualnym¹. Jednakże, ponieważ w Starym Testamencie objawiający się Bóg był odbierany przez Izraelitów przede wszystkim jako Bóg pełen mocy, potęgi i siły, a więc pełen cech męskich, postrzegano Go więc przede wszystkim jako Byt „rodzaju męskiego” i przypisywano mu przede wszystkim cechy męskie. W podobny sposób ludzie patrzyli i na ogół nadal patrzą na Boga, który objawił się w pełni w Nowym Testamencie, czyli na Boga Trójjedynego. Wynika to przede wszystkim z faktu, że Druga Osoba Trójcy Świętej objawiała się ludziom jako mężczyzna – Jezus Chrystus, oraz z tego, że Chrystus polecił nazywać Pierwszą Osobę Trójcy Świętej Ojcem. Choć nie brak zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie obrazów Boga pełnego czułości i miłości (a więc przede wszystkim cech kobiecych), to jednak w powszechnym przekonaniu większości chrześcijan Pan Bóg jest „mężczyzną”.

We współczesnej teologii bardzo wyraźnie dostrzegany jest jednak nurt przypisujący Panu Bogu także dość wyraźnie cechy kobiece. Nurt ten, choć najbardziej widoczny jest w „teologii feministycznej”², to jednak nie brak zwolenników tego nurtu także wśród teologów – mężczyzn. Niektórzy z nich, i to ci którzy należą do najwybitniejszych (np. Congar³, Laurentin⁴), w swoich poszukiwaniach i publikacjach wyraźnie mówią o żeńskich cechach Boga. Cechy te dostrzegają zwłaszcza w osobie i działaniu Ducha Świętego⁵. O macierzyńskich cechach Boga i Ducha Świętego piszą też już współczesne podręczniki trynitologii⁶, czy pneumatologii⁷, a niektórzy teologowie stwierdzają wprost, że „byłoby pozbawione sensu, aby reprezentowany przez Pneuma wymiar żeński trzymać z dala od chrześcijańskiego obrazu Boga”⁸.
Fakt, postrzegania w Bogu cech kobiecych, a zwłaszcza macierzyńskich, skłania wielu współczesnych teologów do pogłębiania tego tematu⁹. W sposób szczególny cechy te są przypisywane Trzeciej Osobie Trójcy Świętej, a więc Duchowi Świętemu i to nie tylko dlatego, że w Trójcy immanentnej Jego rola jest bierna, receptywna (a więc bardziej „kobieca”), ale przede wszystkim dlatego, że elementy kobiece i macierzyńskie można dostrzec w działaniu Ducha Świętego w stosunku do Kościoła i poszczególnych chrześcijan. Coraz częściej więc współcześni teologowie zaczynają mówić o macierzyństwie Ducha Świętego w stosunku do Kościoła¹⁰.
W tym kontekście powstaje pytanie: jak przedstawia się relacja między macierzyńskimi zadaniami Ducha Świętego w stosunku do chrześcijan, a duchowym macierzyństwem Maryi, która przecież jest Matką Kościoła?
Współcześni teologowie najczęściej widzą tę relację w kategoriach partycypacji, i to w sposób analogiczny do tego, w jaki została ukazana przez Sobór Watykański II relacja między pośrednictwem Maryi a pośrednictwem Chrystusa¹¹: tak jak Maryja uczestniczy w jedynym pośrednictwie Chrystusa, tak samo uczestniczy w zbawczym pośrednictwie Ducha Świętego, a zwłaszcza w Jego misji macierzyńskiej¹². Najbardziej precyzyjnie i dokładnie wyraził tę myśl Yves Congar, który stwierdził, że „Rola Maryi mieści się w roli Ducha Świętego”¹³. A zatem, zdaniem francuskiego teologa „trzeba uświadomić sobie głębię związku, jaki istnieje między Dziewicą Maryją a Duchem Świętym, a w konsekwencji pewną wspólnotę roli spełnianej w całkowicie odmiennych warunkach”¹⁴.
Na tę wspólnotę roli spełnianej przez Ducha Świętego i Maryję w stosunku do Kościoła zwracał uwagę w ostatnich dziesięcioleciach Nauczycielski Urząd Kościoła. Papież Paweł VI zachęcał biskupów i teologów, do „wnikliwego badania dzieła Ducha Świętego w historii zbawienia”¹⁵, albowiem „z takiego dociekania wyłoni się w szczególności tajemniczy związek pomiędzy Duchem Bożym i Dziewicą Nazaretańską oraz ich wspólne oddziaływanie na Kościół”¹⁶. Z kolei Jan Paweł II pisząc w encyklice Redemptoris Mater o macierzyńskim pośrednictwie Maryi zaznacza, że „ten Jej zbawczy wpływ [na wiernych] jest podtrzymywany przez Ducha Świętego, który jak zacienił Dziewicę Maryję, dając początek Jej Boskiemu macierzyństwu, tak nadal Jej towarzyszy w trosce o braci Jej Boskiego Syna”¹⁷.
Idąc zatem za wyżej wymienionymi zachętami i wskazaniami papieży, będziemy starali się pokazać w niniejszym artykule, iż w pełni uzasadnione jest mówienie o macierzyństwie duchowym Maryi w kategoriach partycypacji, czyli uczestnictwa w macierzyństwie Ducha Świętego w stosunku do Kościoła. Stąd poniższy artykuł będzie się składał z dwóch części. W części pierwszej zostanie omówiona misja macierzyńska Trzeciej Osoby Boskiej, zwłaszcza w stosunku do Kościoła. Z kolei w części drugiej spróbujemy ukazać związek między macierzyństwem Ducha Świętego a macierzyństwem Maryi i pokazać, że to drugie macierzyństwo jest partycypacją w misji macierzyńskiej Boskiego Parakleta.

1. Macierzyńskie i kobiece cechy Ducha Świętego

Choć już Orygenes wkładał w usta Jezusa stwierdzenie, że Duch Święty jest Jego [Jezusa] Matką¹⁸, i wypowiedzi o macierzyńskich cechach Ducha Świętego znajdujemy też w apokryfach¹⁹, to jednak w sposób bardziej szeroki przypisywanie Duchowi Świętemu cech kobiecych i macierzyńskich nastąpiło w okresie sporów na temat pochodzenia Ducha Świętego, bezpośrednio przed Soborem Konstantynopolitańskim I (381). Święty Grzegorz z Nazjanzu w swojej Piątej Mowie Teologicznej, wygłoszonej w roku 380, wyjaśniając drugie pochodzenie w Trójcy Świętej, przekonywał, że pochodzenie Ducha Świętego nie musi być rozumiane na sposób rodzenia. Próbował on wyjaśnić pochodzenia w Trójcy Świętej przez analogię do pochodzenia pierwszych ludzi na ziemi. Bóg Ojciec i Adam są ukazywani jako postacie ojcowskie, Bóg Syn i Set (w wyjaśnieniach innych Ojców – Abel) są ukazywani jako postacie synowskie, natomiast Bóg Duch Święty i Ewa – jako postacie macierzyńskie²⁰. I choć faktem jest, że podstawowym motywem przypisania Duchowi Świętemu cech macierzyńskich było pragnienie wyjaśnienia pierwszego i drugiego pochodzenia w Bogu, to jednak, jak wykazują współczesne badania „pojmowanie Ducha Świętego jako postać niewieścią i matczyną ma za sobą długie dzieje i jest zakorzenione w Piśmie Świętym oraz w teologii dogmatycznej”²¹. Myśl ta rozwinęła się głównie na chrześcijańskim Wschodzie, bowiem na Zachodzie przeciwstawiały się nazywaniu Ducha Świętego Matką tak wielkie autorytety jak św. Augustyn²², czy św. Tomasz z Akwinu²³.
Ponownie myśl tę zaczął badać i rozwijać w XIX wieku Mathias Joseph Scheeben²⁴, a w XX wieku głównie Yves Congar²⁵ oraz Lionel Gendron²⁶, którzy przedstawili prezentacje i analizy historyczne tego zagadnienia. Na Wschodzie myśl ta jest rozwijana i pojawia się u takich współczesnych teologów jak Sergiusz Bułhakow²⁷ , czy Paul Evdokimov²⁸. Także święty Maksymilian Maria Kolbe nie wahał się nazywać Ducha Świętego „Duchem Miłości Matczynej”²⁹ a francuski teolog Henri Manteau-Bonamy określa go mianem „Miłości Macierzyńskiej”, doskonalszej od miłości najdoskonalszej matki ziemskiej w stosunku do swojego męża i swoich dzieci³⁰.

1.1. W wewnętrznym życiu Trójcy Świętej

W pierwszym paragrafie części pierwszej tego artykułu zostanie przeanalizowane, w jakim sensie można mówić o kobiecych i macierzyńskich cechach Ducha Świętego w wewnętrznym życiu Trójcy Świętej, tak immanentnej jak i ekonomicznej. Z kolei w drugim paragrafie zostaną ukazane macierzyństwo Ducha Świętego w stosunku do Kościoła i poszczególnych chrześcijan.

1.1.1. W Trójcy immanentnej

Po raz pierwszy nazywanie Ducha Świętego Matką i przypisywanie mu cech macierzyńskich pojawia się w III i IV wieku, co dokładnie dokumentuje w swojej trylogii Wierzę w Ducha Świętego Yves Congar³¹.Jednakże pierwszym teologiem, który przedstawił dość oryginalne uzasadnienie tej tezy był Metody z Filippi (z Olimpu, zm. ok. 312 roku), który nawiązując do starożytnej tradycji chrześcijańskiej interpretował historię stworzenia Ewy w nawiązaniu do Chrystusa i Kościoła. Tak jak Bóg z boku Adama wyprowadził Ewę i dał mu ją za żonę, tak z boku Chrystusa wyszedł na krzyżu Duch Święty, aby utworzyć Kościół – Jego Oblubienicę. A zatem Chrystus – Nowy Adam i Kościół – Duch są duchowym Adamem i Ewą. Widać więc wyraźną typologię, w której Ewa jest typem Ducha Świętego i Kościoła³².
Dalszy rozwój tej myśli, a więc przypisywanie Duchowi Świętemu cech kobiecych i macierzyńskich w wewnętrznym, immanentnym życiu Trójcy wiąże się jednak przede wszystkim z dyskusją teologiczną, jaka się zawiązała w obliczu herezji duchoburstwa w drugiej połowie IV wieku. Ojcowie Kościoła szukając najwłaściwszego sposobu wyjaśnienia drugiego pochodzenia w Trójcy Świętej, odwoływali się do analogii pomiędzy pochodzeniami Osób Bożych w Trójcy Świętej, a pochodzeniem pierwszych ludzi na ziemi, którzy zostali stworzeni „na obraz i podobieństwo Boże” (Rdz 1,27). Chcąc wykazać, że w Osoby Boskie mają jedną naturę a różnią się pochodzeniami, Grzegorz z Nazjanzu, a za nim inni Ojcowie Kościoła³³ porównywali pochodzenia w Trójcy Świętej do pochodzeń pierwszych ludzi na ziemi. Przytoczmy jeden z tekstów na ten temat, autorstwa Anastazego z Aleksandrii: „Zobaczmy, czy faktycznie trzej pierwsi przodkowie, hipostazy współistotne całej ludzkości, nie zostali uczynieni, co jest także, jak się wydaje, opinią Metodego, w sposób typiczny (typikos), zgodnie z pewnym obrazem świętej współistotnej Trójcy. Adam, bez początku i niezrodzony, byłby typem Boga wszechmocnego i Ojca, bez początku i początku wszystkiego. Syn zrodzony przez niego stanowiłby obraz Syna zrodzonego i Słowa Bożego. Ewa ze względu na swe pochodzenie oznaczałaby hipostazę Ducha Świętego w jej pochodzeniu. I dlatego Bóg nie tchnie w nią tchnienia życia; ona sama bowiem była typicznym obrazem tchnienia i życia Ducha Świętego, ona miała też otrzymać, za pośrednictwem Ducha Świętego, Boga, który jest w rzeczywistości tchnieniem i życiem wszystkich rzeczy”³⁴. I choć, zdaniem Congara, Grzegorz z Nazjanzu (a z nim także Ojcowie mu współcześni) „nie interesuje się żeńskim charakterem Ducha Świętego, którego porównuje do Ewy jedynie ze względu na sposób pochodzenia”³⁵, to jednak typologia jaka została ukazana w IV wieku między Ewą a Duchem Świętym, wyraźnie każe patrzeć na Trzecią Osobę Boską przez pryzmat cech żeńskich, oblubieńczych i macierzyńskich.
Yves Congar przytacza kilku współczesnych teologów, którzy dostrzegają macierzyńskie cechy Ducha Świętego w Trójcy Świętej immanentnej. A. Lamonnyer stwierdza: „Ze wszystkich Osób Boskich jest On [Duch Święty] Tą, która w sposób bardziej szczególny została nam „dana”. Jest On Darem Bożym par excellence i od tego bierze swe imię. W Trójcy Świętej jest On Miłością; to także jest jedno z Jego imion własnych. Ale te określenia przystoją matce bardziej niż komukolwiek innemu i w jakiś sposób określają matkę. Nikt na ziemi nie jest tak nam „dany” jak nasza matka, i ona uosabia miłość w tym, co jest w niej najbardziej bezinteresowne, wielkoduszne, oddane”³⁶.
Również inni teologowie podkreślają, że z faktu, ze Duch Święty jest Osobową MIŁOŚCIĄ Ojca i Syna wynika, że w Nim bardziej niż w Ojcu i Synu widoczne są cechy kobiece. Maura Böckeler stwierdza, że w Trójcy Świętej Syn – Słowo Ojca (Wort) czeka na odpowiedź – Antwort. Tą odpowiedzią jest miłość, czyli Duch Święty, który wraca do Ojca i dopełnia Triadę. Nawiązując do typologii Metodego z Olimpu Böckeler stwierdza, że tak jak niegdyś Adam otrzymał Ewę, tak na krzyżu i w wydarzeniu Pięćdziesiątnicy nowy Adam-Chrystus otrzymał nową Ewę – Kościół, czyli Ducha Świętego w ludzkiej egzystencji. Kobieta (Kościół – Maryja) jest wielkim symbolem danej Bogu odpowiedzi miłości, którą w samym Bogu jest Duch Święty³⁷.
W podobnym duchu wypowiada się Willi Moll, który stwierdza, że szczególną właściwością Ducha Świętego jest jednocząca miłość i przekazywanie życia. A to właśnie są cechy, którą w najwyższym stopniu posiada kobieta, jako dziewica, oblubienica i matka³⁸.
Interesującą interpretację życia wewnętrznego Trójcy Świętej przedstawił François-Xavier Durrwell. Nazywa On Ducha Świętego Miłością-Osobą, w której to Miłości Ojciec rodzi Syna. A zatem Trzeciej Osobie Boskiej jakby z samej natury rzeczy przysługują cechy macierzyńskie³⁹.
A zatem, wychodząc od typologii Metodego z Olimpu i Ojców Kapadockich, dostrzegających w Ewie typ Ducha Świętego (jeżeli chodzi pochodzenia w Trójcy Świętej), współcześni teologowie coraz wyraźniej dostrzegają, iż cechy kobiece, a zwłaszcza macierzyńskie, bardzo dobrze charakteryzują Osobę i dzieło Trzeciej Osoby Boskiej w Trójcy Świętej immanentnej. On jest jednoczącą MIŁOŚCIĄ Ojca i Syna, On jest ICH WZAJEMNYM DAREM, On jest ODPOWIEDZIĄ MIŁOŚCI Syna na miłość Ojca, On jest OSOBĄ-MIŁOŚCIĄ, w której to miłości Ojciec rodzi Syna. Wszystkie te określenia są cechami, które charakteryzują przede wszystkim kobietę, zwłaszcza matkę.

1.1.2. W Trójcy ekonomicznej

Jeszcze wyraźniej wskazują współcześni teologowie na cechy macierzyńskie Ducha Świętego w Trójcy Świętej ekonomicznej. Chodzi przede wszystkim o zaangażowanie Ducha Świętego w realizację tajemnicy Wcielenia Syna Bożego. Oczywiście nie można ukazywać Ducha Świętego jako Matki rodzącej Syna i konstruować analogii w odniesieniu do rodziny ludzkiej: Bóg Ojciec i „Bóg Matka – czyli Duch Święty” rodzą Boga Syna. Już Święty Tomasz nazwał to niedorzecznością⁴⁰. Nie mniej warto zwrócić uwagę na te wypowiedzi współczesnych teologów, w których dostrzegane są cechy macierzyńskie Ducha Świętego w Jego działaniu w tajemnicy Wcielenia.
Najwyraźniej pisze o tym Yves Congar, który zauważa trzykrotne „macierzyńskie zaangażowanie Trzeciej Osoby Boskiej” w misję Syna w ekonomii zbawienia: „Duch realizuje «po macierzyńsku» plan Ojca u progu nowego stworzenia: zrodzenie Słowa-Syna w ludzkiej naturze (por. Łk 1,35 ), w Jego funkcji mesjańskiej (gołębica unosi się nad Jezusem, kiedy głos Ojca mówi: «Tyś jest moim Synem»), w Jego nowym narodzeniu przez zmartwychwstanie i uwielbienie, w sytuacji człowieczeństwa Syna Bożego (Rz 1,4 w powiązaniu z Dz 13,33; Flp 2,6-11; Hbr 5,5)”⁴¹. Ta krótka wypowiedź francuskiego Dominikanina wyraźnie sugeruje, że jego zdaniem, Duch Święty na sposób macierzyński „troszczy się” o Syna w czasie jego ziemskiego życia: nie tylko uczestniczy w Jego poczęciu (por. Łk 1,35), ale także troszczy się także o wykonanie do końca przez Niego misji mesjańskiej. Widać tu wyraźną zbieżność koncepcji Congara z koncepcją „trynitarnej inwersji”, zaproponowaną przez Balthasara, według której Duch Święty w czasie ziemskiego życia Jezusa łączy Go z Ojcem, przekazuję wolę Ojca i umacnia Syna do wykonania zleconej misji aż do końca⁴².
Henry Manteau-Bonamy w kontekście tajemnicy Wcielenia nazywa Ducha Świętego Miłością Macierzyńską Niestworzoną, która przychodzi do Maryi zrealizować w Niej poczęcie Syna Bożego⁴³. Z kolei François-Xavier Durrwell zaznacza, że macierzyństwo jest właściwością Ducha Świętego. To macierzyństwo Duch Święty najpełniej realizuje poprzez Maryję w tajemnicy Wcielenia. Maryja przyjmuje i wypełnia tę macierzyńską rolę Ducha i staje się Matką Syna Bożego⁴⁴. Co więcej, zdaniem Durrwella, Duch Święty pełni macierzyńską funkcję w stosunku do Jezusa także w czasie jego ziemskiego życia, bowiem wychowuje i prowadzi Jezusa, a to przecież jest zadanie typowo macierzyńskie⁴⁵.

1.2. Macierzyństwo Ducha Świętego w stosunku do Kościoła

O ile dostrzeganie macierzyńskich cech Ducha Świętego w Trójcy Świętej immanentnej i ekonomicznej nie było nigdy tak szeroko eksponowane, to zdecydowanie częściej w Tradycji Kościoła i współczesnej teologii dostrzegane jest macierzyństwo Ducha Świętego w stosunku do Kościoła i poszczególnych chrześcijan.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na fakt, że już sam Chrystus wskazał, że warunkiem osiągnięcia zbawienia jest „narodzenie z wody i Ducha”(J 3,5-6). Zdaniem Laurentin’a na macierzyństwo Ducha Świętego w stosunku do Kościoła wskazuje nie tylko fakt, iż każdy chrześcijanin rodzi się w momencie chrztu świętego „z Ducha i w Duchu”. Francuski teolog dostrzega, przede wszystkim, że „ten macierzyński obraz, uznany przez Tradycję, został zasugerowany przez wydarzenie Pięćdziesiątnicy, kiedy Duch Święty rodzi rzeczywiście Kościół widzialny z jego stu dwudziestoma pierwszymi członkami, którzy wychodzą z zamkniętej izby niby z matczynego łona, śpiewają jednym sercem i jednym głosem, przemawiają, nawracają, chrzczą trzy tysiące pierwszych chrześcijan (Dz 2,41) i nie przestaną już celebrować łamania chleba (Łk 24,35; Dz 2,42), przez które Chrystus i Duch jednoczą Kościół (1 Kor 10,17 i 11,23-26)⁴⁶. Słusznie Laurentin podkreśla, że to Duch Święty rodzi każdego chrześcijanina „utożsamiając go z Chrystusem i utożsamiając Ich, razem, w jedności ciała Chrystusa”⁴⁷. To Duch Święty sprawia, że chrześcijanie rodzą się do życia Bożego, apostolskiego, duchowego i charyzmatycznego. Jego działanie w stosunku do chrześcijan nosi więc wszelkie znamiona duchowego macierzyństwa. Jest to jednak macierzyństwo transcendentne, bowiem rodzi ich do tego życia nadprzyrodzonego z wnętrza ich samych⁴⁸. Dlatego słusznie można nazywać Ducha Świętego Matką Kościoła⁴⁹.
A zatem skoro można i należy przypisywać Duchowi Świętemu cechy macierzyńskie w stosunku do Wspólnoty wierzących, zapytajmy o to, jakie to są cechy i w jakie sposób Duch Święty je realizuje? Wydaje się, że tak jak w rzeczywistości ziemskiej misja matki polega przede wszystkim na: zrodzeniu i obdarowaniu dzieci życiem, odżywianiu ich, nauczaniu i wychowywaniu oraz wstawianiu się za dziećmi u Ojca i obronie ich przed niebezpieczeństwem, tak można zauważyć, że tę samą misję wypełnia Duch Święty w stosunku do Kościoła. Poniżej pokrótce zostaną omówione te działania Boskiego Parakleta w stosunku do Wspólnoty wierzących.

1.2.1. Obdarowywanie życiem

Jak to już zostało zauważone powyżej podstawowym macierzyńskim zadaniem Ducha Świętego jest obdarowywanie chrześcijan i całego Kościoła życiem nadprzyrodzonym, czyli życiem w stanie łaski uświęcającej⁵⁰. Nie tylko zrodzenie Kościoła w dniu Pięćdziesiątnicy można porównać do wyjścia dziecka z łona matki na świat. Każdy chrzest jest zrodzeniem człowieka do nowego życia w Chrystusie. To zrodzenie dokonuje się w Duchu Świętym i dzięki Duchowi Świętemu. Gest zanurzenia człowieka w wodach chrztu świętego nie tylko symbolizuje zanurzenie w śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa. On pokazuje także , że od tej chwili nowy chrześcijanin powinien żyć jakby zanurzony „w Duchu Świętym”. Duch Święty staje się jakby nowym środowiskiem życia, w którym winien żyć chrześcijanin⁵¹. Chrześcijanie żyją w Duchu Świętym jak dziecko w łonie matki⁵².
To życie łaski, życie nadprzyrodzone jest przywracane i przekazywane chrześcijanom także poprzez sakramenty, zwłaszcza sakrament pojednania. W tym kontekście papież Jan Paweł II nie wahał się nazwać Ducha Świętego „Niewidzialnym Szafarzem życia”⁵³. Każdy kto doświadczył grzechu śmiertelnego, i kto w sakramencie pojednania spotyka się z Miłosierdziem Boga, czuje, że odzyskuje nowe życie, życie nadprzyrodzone, życie w stanie łaski. Sakramenty, a w sposób szczególny sakrament pojednania jest zrodzeniem na nowo „w Duchu Świętym”⁵⁴. Boski Paraklet wlewając w ludzkie serca swoją łaskę, jak Matka ofiarowuje nam nowe życie.

1.2.2. Karmienie: Słowo Boże i Ciało Pańskie

Tym co powoduje wzrost Kościoła oraz wzrost duchowy każdego chrześcijanina jest karmienie się Słowem Bożym i przyjmowanie sakramentów. Najpełniej dostrzegamy to w Eucharystii, gdzie dla wspólnoty wierzących jest zawsze przygotowany i zastawiony podwójny stół: Stół Słowa i stół Ciała i Krwi Pańskiej. Przyjmowanie tego podwójnego pokarmu jest niezbędne, aby chrześcijanin i Kościół nie tylko wzrastał, ale po prostu żył życiem Bożym⁵⁵.
Tak jak niezbędny jest pokarm dla podtrzymania życia biologicznego, tak również niezbędny jest pokarm dla podtrzymania życia duchowego. Tymi, którzy karmią nas w naszej drodze do domu Ojca są Chrystus i Duch Święty. Gdy wierni korzystają ze stołu Słowa Bożego „Duch Święty udziela czytającym i słuchającym duchowego rozumienia Słowa Bożego, według dyspozycji ich serca […]. Przez zbawcze bowiem słowo rodzi się wiara w sercach… To Duch Święty daje łaskę wiary, umacnia ją i sprawia jej wzrost we wspólnocie”⁵⁶. Jest więc Duch Święty jakby Matką, która Słowem Bożym karmi swe dzieci i powoduje ich wzrost, poprzez wzrost wiary w ich sercach.
Podobnie Duch Święty buduje Kościół przez liturgię i sakramenty. To jego dzieło można porównać do karmienia Kościoła pokarmem duchowym, którym jest przede wszystkim Eucharystia. Francesco Lambiasi nazywa Eucharystię pokarmem [dawanym przez] Ducha Świętego⁵⁷. W Eucharystii nie tylko bowiem działa Syna Boży, ale także Duch Święty. To Boski Paraklet poprzez modlitwę Epiklezy sprawia, że chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa. To również On przybywa do naszych serc i je przemienia, dlatego każdą Eucharystię można jego zdaniem nazwać „przedłużeniem Pięćdziesiątnicy”⁵⁸.

1.2.3. Uczenie i wychowywanie

Sam Chrystus nazwał Ducha Świętego „Duchem prawdy”, który Ma doprowadzić jego uczniów do pełni prawdy i wszystkiego ich nauczyć (por. J 14, 26; 16, 13). Podstawowym zatem zadaniem Ducha Świętego jest misja nauczania⁵⁹. Nauczanie jest też jedną z podstawowych funkcji, jaką od początku życia dziecka spełnia w stosunku do niego jego matka. Można zatem śmiało powiedzieć, że Duch Święty spełnia w stosunku do Kościoła macierzyńską funkcję nauczania. Coraz częściej we współczesnej teologii ta misja nauczania określana jest także jako misja wychowawcza, czy formacyjna. René Laurentin tak to syntetycznie ujmuje: „Niektórzy autorzy wolą mówić: Duch Święty, «Matka Kościoła». W ten sposób pokazuje się to, co poprzednia metafora [«dusza Kościoła» – przyp. moje G.B.] przesłaniała: niezbywalną tożsamość osób, które tworzą Kościół. Duch Święty nie unicestwia, lecz pobudza i ożywia ich osobowość, tak jak czyni matka, która wychowuje swoje dzieci do ich własnej autonomii i uczy je latać na ich własnych skrzydłach”⁶⁰. Podobnie o tej misji Ducha Świętego pisze F. X. Durrwell, który stwierdza, że Boski Paraklet prowadzi chrześcijan, wychowuje ich, opiekuje się nimi i pociesza, jak matka swoje dzieci⁶¹. Najpełniej na temat „wychowawczych zadań Ducha Świętego” pisze Yves Congar. Jego zdaniem w wychowaniu, które jest nam konieczne, Duch Święty pełni rolę matki. On uczy nas rozpoznawać w Bogu naszego Ojca, a w Chrystusie naszego Brata. Uczy nas praktykowania cnót i żyć w stanie łaski. To jego nauczanie dokonuje się nie tyle w sposób intelektualny, ale przede wszystkim emocjonalny i przez codzienną Jego obecność w naszych sercach⁶².

1.2.4. Wstawianie się za nami u Ojca

Jedną z cech matki jest to, że wstawia się ona za swoimi dziećmi u ojca, zwłaszcza w tych momentach kiedy dzieci zrobią coś złego. Matka już z natury jest bardziej czuła i skłonna do przebaczenia swoim dzieciom. Tę samą cechę „wstawiania się za nami u Ojca” dostrzegamy w misji i posłannictwie Ducha Świętego. Już sam Chrystus nazywając Ducha Świętego Parakletosem (czyli Rzecznikiem, Orędownikiem i Adwokatem, por. J 14,16; 15,26; 16,7) wskazuje, że misją Ducha jest przede wszystkim wstawianie się za chrześcijanami u Ojca⁶³.
O tej wstawienniczej misji Ducha pisze także św. Paweł: „Podobnie także Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami” (Rz 8,26)⁶⁴. W innym miejscu zaś święty Paweł dodaje: ”Na dowód tego, że jesteście synami, Bóg wysłał do serc naszych Ducha Syna swego, który woła Abba, Ojcze!” (Gal 4,6). A zatem Duch Święty wspiera naszą ludzką słabość, czyni nas dziećmi Bożymi i „przyczynia się za nami” u Ojca.

1.2.5. Ochranianie

Zadaniem rodziców (także matki) jest również ochranianie swoich dzieci (zwłaszcza, gdy są małe) i troska o to, aby nie stało się im nic złego, a więc obrona przed różnego rodzaju niebezpieczeństwami. Podobną misji spełnia Duch Święty w stosunku do Kościoła i poszczególnych chrześcijan. Bardzo wyraźnie ukazał tę misję kard. Józef Ratzinger w swoim Raporcie na temat wiary z roku 1984. Kardynał przypomniał, że największe niebezpieczeństwo grozi Kościołowi i każdemu chrześcijaninowi) ze strony głównego przeciwnika Boga – szatana. Natomiast „rzeczywistym przeciwstawieniem demonów jest Trzecia Osoba Trójcy Przenajświętszej, to znaczy Duch Święty”⁶⁵. Kardynał wyjaśnił tę tezę w następujący sposób: „Szatan jest w pełnym tego słowa znaczeniu sprawcą podziałów – kimś, kto niszczy wszelkie relacje: te, które człowiek ma sam ze sobą, i te, które ma z innymi ludźmi. Jest on więc najdokładniejszym przeciwieństwem Ducha Świętego, tego «Pośrednika absolutnego», zapewniającego ten związek, na którym opierają się wszystkie inne i z którego też wszystkie wynikają: związek trynitarny, w którym Ojciec i Syn są jednym, jeden Bóg w jedności Ducha”⁶⁶. Z tej wypowiedzi obecnego papieża możemy wywnioskować, że najlepszym Obrońcą przeciw destrukcyjnej działalności szatana, prowadzącej do podziałów między człowiekiem i Bogiem i między ludźmi jest Duch Święty, który łączy nie tylko Osoby Boże w Trójcy Świętej, ale także nas z Panem Bogiem i nas między sobą. Oddanie się więc kierownictwu Ducha Świętego pozostawanie pod jego kierownictwem i opieką jest najlepszym gwarantem bezpieczeństwa przed pokusami i atakami szatana.
Podsumowując możemy stwierdzić, że Duch Święty posłany Kościołowi po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Chrystusa prowadzi i uświęca Kościół podczas jego pielgrzymki do domu Ojca, będąc drugim Pośrednikiem i Parakletem realizującym i kontynuującym dzieło zbawcze Syna Bożego. Wśród wielu zadań realizowanych przez Ducha Świętego wiele z nich nosi znamiona troski macierzyńskiej o Kościół i poszczególnych chrześcijan.

Całość - tutaj:

http://ptm.rel.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=14:macierzynstwo-maryi-w-duchu-swietym&catid=10&Itemid=134

Artykuł powyższy, zdobyty na forum www.katolik.pl jest jak olśnienie, nie zdawałem sobie sprawy, jak bardzo daleko zaszedł Kościół Katolicki w rozumieniu Ducha Świętego, choćby wśród uczonych mariologów. Artykuł napełnia szczęściem świadomości, że w Kościele nie brakuje uznanego miejsca dla żeńskości, ani w Bogu samym, ani w Stworzeniu. Bo przecież ten brak był w tradycyjnej nauce Kościoła bardzo dotkliwy. Ostatnie dwa ogłoszone w Kościele dogmaty dotyczą ludzkiej osoby Maryi, jednak nie dotykają żeńskiego pierwiastka istoty Boga, mimo, że od pewnych atrybutów osoby Maryi, do Boskiej Osoby Ducha Świętego jest już bardzo blisko.

A przecież wszystko co stworzone posiada ten niezwykły aspekt nakładającej się, przelewającej się i wzajemnie owocnej męskości i żeńskości. Szczególnym przykładem takiego męsko - żeńskiego stworzenia jest człowiek, w którym męskość i żeńskość jest wprawdzie ostro zarysowana przez płeć, jednak do formalnej płci nie jest ograniczona. Poprzez złożony układ hormonalny, każdy człowiek przejawia złożoność i wzajemne przenikanie i uzupełnianie się męskości i żeńskości w indywidualnej osobie.

Jakże mógłby być człowiek tak stworzony, przecież na obraz i podobieństwo Boże, gdyby sam Stwórca nie przejawiał takiego właśnie charakteru, złożonej, wzajemnie przenikającej się i owocnej męskości i żeńskości?

Warto było mi wstąpić na to forum, choćby tylko dlatego, by móc dowiedzieć się i upewnić, że ważny aspekt żeńskości Istoty Boga nie został w Kościele przeoczony. To kolejny dowód, że aby znaleźć prawdę o Bogu, nie trzeba uciekać się do religii wschodnich, że wystarczy podjąć dość głębokie studia nad chrześcijaństwem. Inna rzecz, że sami chrześcijanie rzadko mają głęboką świadomość i przemodlenie szczegółów własnej wiary. Jednak to temat na inne opowiadanie.
Mówi mały kwiatek:

Dla mnie Duch Święty jest Osobową Miłością, Źródłem Życia.
Kto szuka w Bogu żeńskiego pierwiastka, znajdzie go właśnie w Duchu Świętym. Jednak rozwijanie tej interpretacji z pewnością wykracza poza klasyczne, katolickie pojmowanie chrześcijańskiego Boga JAHWE.

Duch Święty zapewnia wszechobecność Boga, on przenika wszystko co jest stworzone, by podtrzymywać w stworzeniu życie, a w stworzeniu nieożywionym integralność istnienia. Źródło Życia jest Osobową Miłością emanującą na wszystko stworzenie, nadającą mu sens istnienia, nadającą stworzonemu człowiekowi radość świadomości Dziecka Bożego. Można powiedzieć, że Duch Święty jest Boską Matką, która w miłości nosi swe dziecię, a gdy je porodzi daje mu ciało z ciała swego. Dlatego Duch Święty jest Tym, z którego poczęła Maryja Syna Bożego. Bo to Matka, z woli Ojca poczyna Syna.

Stworzenie ma początek, i zanim powstało, Duch Święty unosił się ponad wodami w przestrzeni wypełnionej chaosem. Duch Święty nie był sam, lecz trwał nieskończenie długo w miłosnej relacji z Bogiem Ojcem i z Synem Bożym, zrodzonym a nie stworzonym, współistotnym Ojcu. Tą współistotność zapewnia Duch Święty, który przechowuje Tajemnicę Miłości Ojca i Syna.

To z tej niezwykłej odwiecznej relacji miłosnej trzech Osób Boskich emanowała Miłość, która uporządkowała chaos bezistnienia, dając początek Stworzeniu i ciągle podtrzymując w Boskiej Miłości jego istnienie, życie i ciągłą transformację w kierunku świadomości bycia Dziećmi Bożymi...

Rozwija się dalsza dyskusja:

http://www.dyskusje.katolik.pl/viewtopic.php?f=15&t=19362&start=420